THIÊN BÌNH YÊN Ả - Nguyễn Đặng Tường Vy

A! Thầy giáo về làng!


Tiếng hét của lũ bạn đang chơi dưới gốc đa đầu làng làm chị em tôi buông thúng rau, chạy lên xem "thầy giáo về làng". Thầy - một chàng trai trẻ, vầng trán cao, đôi mắt sáng, vóc người cao gầy. Thầy mặc áo màu xanh tình nguyện - chiếc áo mà suốt thời gian giảng dạy sau này thầy luôn mặc, gìn giữ và nói đến với một ánh mắt sáng rực. Nghe tiếng reo của lũ trẻ con chúng tôi, thầy dừng lại, xoa đầu mấy đứa, mỉm cười. Nụ cười của thầy thật hồn hậu. Chợt thầy hướng ánh mắt về phía chị em tôi, và thầy gật đầu với chị tôi. Bàn tay tôi bỗng thấy đau vì cái siết tay của chị.


Chị tôi 17 tuổi, xinh gái nhất làng. Từ trước đến nay, chưa một chàng trai nào bước vào được trái tim chị. Thế mà, sau cái gật đầu của thầy chiều hôm ấy, chị lúc nào cũng nói với tôi về thầy.


Thầy được phân công dạy lũ trẻ lớp 1 chúng tôi ở trường làng. Ngày ấy, làng tôi nghèo lắm. Ngôi trường lợp bằng lá lụp xụp, trời mưa to một chút là dột ướt cả, gió to hơn mọi ngày thì chỉ chực đổ sụp xuống. Lũ trẻ con 7, 8 tuổi lít nhít đen đúa, lúc nào cũng tíu tít hỏi thầy đủ thứ chuyện về thành phố. Thầy trả lời hết, từng câu một. Tôi nhớ, đã có lúc, tôi muốn lớn lên mình sẽ sống ở thành phố khi nghe lời thầy kể."Thành phố đẹp thế, sao thầy không dạy ở thành phố mà về đây hả thầy?" - "Vì thầy yêu các em!". Lớp học vỡ òa với những tràng cười. Mãi tận sau này, khi đã đủ lớn, mỗi chúng tôi mới hiểu lời thầy nói đâu chỉ là một câu pha trò.


Những lúc rảnh, thầy theo chúng tôi đi bắt ốc, bắn chim, cấy dặm. Nhà đứa nào neo đơn, thầy hay lui tới đỡ đần công việc trong nhà. Thầy không ngại việc gì hết, chúng tôi làm gì, thầy làm nấy. Trên môi thầy luôn là nụ cười hiền tươi tắn. Chẳng hiểu sao, nhìn thầy, tôi luôn thấy một niềm hạnh phúc lạ lẫm.




***



Cạnh trường học là một dòng sông rộng. Chị gọi nó với cái tên Thiên Bình, có nghĩa là bình an. Mùa lũ, nước sông đục ngầu phù sa và dữ tợn. Chị bảo Thiên Bình đang khóc, vì hai bờ phải xa nhau. Nhà tôi ở ngay cạnh trường. Đôi lúc, chị đứng ngoài cửa sổ lớp học lõm lời thầy giảng. Tôi thấy chị tập viết. Ban đầu, chị mắc cỡ, lén lấy que củi viết lên đất. Dần dà, có những chữ khó không viết được, chị mới mon men sang nhờ tôi giúp. Chẳng biết thầy phát hiện chị đứng ngoài cửa lớp nghe lén từ lúc nào mà một buổi chiều, thầy sang nhà tôi. Gặp chị, thầy hỏi có muốn học viết chữ không. Gò má chị ửng đỏ. Chị gật đầu.


Từ đó, thầy sang nhà tôi vào mỗi buổi tối tập viết cho chị. Chị rất năng học bài, chẳng hiểu vì ham học hay vì thầy


Chị mơ mộng hơn trước. Chiều chiều, chị thường ra bờ sông mân mê những bông cải vàng. Chị hay cười, và có lẽ vì nụ cười và niềm hạnh phúc ấy, mà tôi thấy, dường như, chị đẹp lên thật nhiều


Mùa hè đến, thầy về quê thăm nhà. Buổi tối trước hôm đi, thầy đến nhà tôi như thường lệ, bảo với chị: "Ngày mai thầy về quê!". "Bao lâu hả thầy?". "Thầy không biết!". Rồi im lặng. Thật lâu sau đó, tôi nghe tiếng thầy kéo cửa ra về, và chị chạy ào vào ôm tôi khóc. Chị khóc suốt đến gần sáng.


Chị bảo chị không ra tiễn thầy đâu. Chị sợ thầy thấy đôi mắt sưng húp của chị. Chị đứng trong nhà lấp ló nhìn ra bến sông. Lũ trẻ chúng tôi bu quanh thầy bên bến sông để tặng quà. Qùa của chúng tôi đơn giản chỉ là chục trứng, kí khoai, con vịt xiêm… Đứa nào cũng rất quý và lo lắng cho thầy.

"Thầy đi rồi về nhen thầy!"Tôi muốn thay chị nói với thầy như thế. Thầy không hứa, chỉ xoa đầu tôi mỉm cười.


Tàu xuất bến, thầy đứng ở mũi thuyền vẫy tay chào chúng tôi. Trong một thoáng, tôi thấy đôi mắt thầy hướng về phía chị, mỉm cười và gật đầu chào như lần đầu gặp chị. Nhìn vào trong nhà, chị đã đứng hẳn ra sân, vừa khóc vừa vẫy tay chào thầy.

Thầy đi thật lâu. Thời gian ấy, chị tôi buồn tê tái. Chiều chiều, chị ra bờ sông ngồi như ngóng chờ ai đó. Đôi mắt chị luôn ngân ngấn như sắp khóc. Chị đánh dấu từng ngày lên tờ lịch nhỏ treo trong phòng. Thầy đi hai tháng, tờ lịch chi chít những dấu vạch.


Thế rồi, thầy cũng về vào một buổi hoàng hôn. Đang chơi bắt nẻ một mình ngoài sân, trông thấy dáng thầy trên một con thuyền đang tiến vào bờ. Tôi hét to: "A! Thầy về!"


Tôi chạy khắp xóm reo to báo với mọi người. Đám trẻ túa ra bao quanh bờ sông chờ thầy đáp thuyền. Chị tôi đang bệnh nằm trong giường chợt chạy ào ra vòng tay ôm chầm lấy thầy, và khóc. Cả lũ chúng tôi đang ríu rít vui mừng, vác hành lí hộ thầy bỗng chùng xuống im lặng. Thầy nhẹ nhàng xoa đầu chị: "Ngốc ạ! Thầy đi rồi về mà!" Thầy mang cho chúng tôi rất nhiều quà: sách vở, cặp sách, bút, cả quần áo, và dép cao su nữa. Đứa nào cũng vui hớn hở vì nhận được quà.Thầy tặng cho chị tôi một cây bút và quyển vở thật đẹp đã phóng sẵn mấy trang chữ. Chị khoe với tôi cùng một gương mặt rạng rỡ.


Lũ về. Ào ạt. Hình như Thiên Bình của chị đang nhớ thương ai đó, nên nước mắt mới chảy nhiều như thế. Chiều chiều, chị hay ra đứng bên bờ sông. Chị bảo chị muốn nói chuyện với Thiên Bình, có như thế Thiên Bình mới thôi nhớ thương và không khóc nữa.


Một buổi tối, thầy đến nhà dạy chữ cho chị tôi như thường lệ. Tối hôm ấy, thầy ở nhà tôi đến tận khuya. Khi thầy ra về, chị tôi theo tiễn. Hai người đi thật lâu. Sau đó, chị tôi về với một đôi mắt ướt và rạng rỡ hạnh phúc. Đêm ấy, chị ôm tôi, thút thít bảo thầy nói yêu chị. Cả đêm, chị không ngủ được. Không biết từ khi nào, tình yêu của chị dành cho thầy đã lớn đến như thế.


Sáng hôm sau, thầy qua đời khi cố gắng cứu một đứa trong lớp nghịch dại bị rơi xuống sông.



***


Không ai bảo ai, mọi người đều đặt bàn thờ thầy ở nơi trang trọng nhất trong nhà. Có một thầy giáo khác về dạy chúng tôi. Nhưng vị trí của thầy trong trái tim chúng tôi thì không ai có thể thay thế được. Mỗi đứa ấp ủ cho riêng mình một ước mơ có màu xanh tình nguyện như chiếc áo thầy vẫn mặc.


Chị đã thôi không khóc nữa. Chẳng biết nỗi đau đã vơi đi, hay nước mắt chị cạn mất rồi. Những buổi hoàng hôn, tôi thường thấy chị ngồi bên bờ sông, tay đung đưa nghịch làn nước đục ngầu phù sa.


Tôi lên thành phố trọ học. Thành phố đẹp như lời thầy nói, lấp lánh ánh đèn và đô hội, nô nức. Tôi cũng đã hiểu vì sao thầy rời thành phố đến với chúng tôi. Có lẽ, trong trái tim thầy, đám trẻ con đen đúa, ngôi trường làng xiêu vẹo đẹp đẽ hơn thành phố này. Và chị đẹp hơn bất cứ người con gái thành phố sang trọng nào.


Mùa hè năm ấy, tôi mặc chiếc áo xanh, bước đến bờ sông chào thầy. Rồi lên đường.


Khi ngoái đầu lại, tôi thoáng thấy nụ cười của thầy lấp lánh trên dòng sông Thiên Bình yên ả.


------------------